బాతాఖాని-లక్ష్మిఫణి కబుర్లు- ఏంచేయగలం…

   ఇదివరకటి రోజుల్లో మార్కెట్ వాతావరణం మరీ అన్యాయంగా ఉండేది కాదు. నా ఉద్దేశ్యం ఏమిటంటే, బజార్లోకెళ్ళి ఏదైనా వస్తువు కొని, ఇంటికెళ్ళిన తరువాత దాంట్లో లోపం ఏదైనా కనిపిస్తే, కొట్టువాడు తిరిగిచ్చేవాడు. దానికో కారణం మనుష్యులు మరీ వ్యాపార దృష్టితో కాకుండా, కొద్దిగా మానవత్వం, ఒకళ్ళమీదొకళ్ళకి నమ్మకం గట్రా ఉండడం. కానీ ఈరోజుల్లో ఎక్కడ చూసినా, అంతా consumerism. ఆ పాడైన వస్తువు తిరిగి పుచ్చుకుంటే మనకేమైనా లాభం ఉందా, అసలు ఆ వచ్చినవాడు నమ్మదగ్గవాడేనా etc..etc.. ఆలోచించి, మరీ మనం రూల్సూ గట్రా మాట్లాడితే, ఏదో పేద్ద మెహర్బానీ చేస్తున్నట్టు పోజెట్టి విసుక్కుంటూ “సరే మిరు కాబట్టి ఇస్తున్నానూ..” అని, మొత్తానికి తిరిగి ఇస్తాడు. కానీ బిజీ బిజీ అయిన ఈరోజుల్లో, ఇంతంత తిరుగుళ్ళూ అవీ చేసే ఓపికా టైమూ ఎక్కడున్నాయి? “పోన్లేద్దూ.. ” అనేవారే ఎక్కువ. సరీగ్గా దాన్నే cash చేస్తున్నారు ప్రతీవారూనూ. ఏదో పనీ పాటూ లేని, నాలాటివాళ్ళు ఏం చెప్పినా అది చాదస్థం అని కొట్టిపారేస్తారు.

    ఫుట్ పాత్లమీద ఏదో వస్తువు చవకలో వస్తూందని, కొనేయడం, ఇంటికెళ్ళి చూస్తే అదేమో పనిచేయదు. పోనీ మర్నాడు వెళ్ళి చూద్దామా అంటే, ఆ కొట్టువాడు మాయం ! పోనీ ఎవరితోనైనా చెప్పుకుందామా అంటే, అసలు మిమ్మల్ని అక్కడ కొనమనెవరన్నారూ, హాయిగా ఏదో దుకాణం లోకి వెళ్ళి కొనుక్కోవచ్చుగా అని జ్ఞానబోధోటి మిగులుతుంది. ఇన్స్యూరెన్స్ వాళ్ళూ, క్రెడిట్ కార్డువాళ్ళూ చూడండి, వాళ్ళ కబుర్లు కోటలు దాటేస్తాయి. వాడిచ్చే పాలసీలోనో, క్రెడిట్ కార్డులోనో వెనక్కాలెక్కడో small print. లో వాడి terms and conditions ఉంటాయి. మనలో ఎంతమంది వాటన్నిటినీ చదివాము? ముందర ఆ అక్షరాలు కనిపించి చావ్వు. రెండోది, ఆ కంపెనీ వాడు ఇంటికొచ్చాడంటే, వచ్చిన గంటసేపూ ఏవేవో చెప్పి హోరెత్తించేసి, బోరుకొట్టేస్తాడే కానీ, ఈ రూల్సూ, terms and conditions గురించీ ఛస్తే చెప్పడు. చివరనెప్పుడో ఓ పదిపదిహేను సంతకాలు పెట్టించుకుంటాడు. అప్పుడేమో చదివే ఓపికా ఉండదూ, అందుకోసమే కాబోలు సాయంత్రాలు వస్తూంటారు ఈ అప్పులిచ్చేవాళ్ళు. ఇంట్లో చిన్న పిల్లల హడావిడీ, ఏదో లాగ ఈ తద్దినం వదుల్చుకుందామనే ఉంటుంది కానీ, వాటి వివరాలు చదివే సావకాశం ఉండదు.

    ఈ మధ్యన వాడెవడో ఇండస్ ఇండ్ బ్యాంకు వాడుట, అబ్బాయికి ఫోనుచేసి ప్రతీ రోజూ ఊదరగొట్టేటప్పటికి ఏదో ఇంటికి రమ్మన్నాడు. ఓ అమ్మాయీ అబ్బాయీ వచ్చారు. వాడు చెప్పిందేమిటంటే, ఈ కార్డు జీవితకాలం ఉచితం, నెలలో నాలుగు సార్లు ఏ మల్టీప్లెక్స్ లోనైనా ఓ సినిమా టిక్కెట్టు కొంటే ఇంకోటి ఫ్రీ వగైరా వగైరా.. మా అబ్బాయి ఒఠ్టి మొహమ్మాటస్తుడు, కోడలలా కాదు, వీలున్నంతవరకూ రూల్సన్నీ చదువుతుంది. ఆ చదువుతున్న సందర్భం లో కనిపించాయి–Tickets only on select days. Purely at the descrition of the management of the Multiplex. Annual maintainance charge of just Rs.300/- only… అని. కోడలడిగింది ఆ పిల్లని, ఫ్రీ అన్నావుకదా మళ్ళీ ఈ maintainance charge ఏమిటీ అని. దానికి సమాధానం చెప్పకపోగా, పైగా అంటుందీ, Multiplex లో నెలంతా ఫ్రీ టిక్కెట్టు తీసికుంటూంటే, ఆ వివరాలు
maintain చేయడానికి ఆమాత్రం ఇస్తేనేమిటీ అని ఓ కౌంటరూ! మరి ఆ వివరాలన్నీ చెప్పకుండా, ఉత్తినే ఫ్రీ ఫ్రీ ..అని ఎందుకు చెప్తావూ అంటే సమాధానం లేదు. చివరకు చెప్పింది మా కోడలు, ఈ వ్యవహారాలన్నీ నాకూ తెలుసూ, నేనూ ఇదివరకు ఓ బ్యాంకులో పనిచేశానూ అని. అదేదో వినాయక చవితి కథలో శమంతకమణి వ్యవహారం, ఏదో ఆ శ్రీకృష్ణుడు భగవంతుడు కాబట్టి నీలాపనిందనుంచి బయటపడ్డాడు కానీ, మామూలు “ఆంఆద్మీ” ల సంగతేమిటీ అంటే, ఈ కథని విని, అక్షింతలేసుకుంటే చాలన్నారు. ఏదో బ్యాంకుల్లో పనిచేసినవాళ్ళకి ఫరవాలేదు కానీ, మనలాటివాళ్ళని ఎంతంత మోసాలు పైగా చాలా hi tech గానో కదా! We are taken for a ride. ఇదివరకు హెల్త్ పాలసీ విషయం లోనూ అలాగే అయింది.

    ఈ కోవలోకే వచ్చేది ECS. ఇదివరకటి రోజుల్లో మనం ఏదైనా వస్తువు కొంటే, ఆ వాయిదాలేవో చెక్కు రూపేణా ఇచ్చేవాళ్ళం. ఇప్పుడు ఒకటా రెండా, పెళ్ళాం పిల్లలు తప్పించి, ప్రతీదానికీ EMI లే! ఎన్నింటికని చెక్కులిస్తారు? హాయిగా అదేదో ECS అంటున్నారు. పాపం ఈ అప్పులు చేసినవాళ్ళు మాత్రం ఎన్నని గుర్తుపెట్టుకుంటారు? ఏదో బ్యాంకు వాడు చూసుకుంటున్నాడు కదా అని ఓ వెర్రి భరోసా! ఇందులో ఆ బ్యాంకువాడి ప్రమేయం ఏమీ లేదు ట, ఎవడిదగ్గరైతే వస్తువు కొన్నామో, ఆ కంపెనీ వాడు చెప్పేదాకా ఈ ECS అలా ఇస్తూనే ఉండాలిట. ఎప్పుడో సడెన్ గా గుర్తొచ్చి చూస్తే, అప్పటికే రెండో మూడో EMI లు extra గా వెళ్ళిపోయుంటాయి. మళ్ళీ ఈ Bank statements పుచ్చుకుని, వాడి వెనక్కాల తిరగడం. అదృష్టం బాగుంటే, ఇంకో EMI వెళ్ళేలోపల, ఆ పుచ్చుకున్నదేదో తిరిగొస్తుంది.

   మా స్వంత ఫ్లాట్ ఉండేచోట దగ్గరలో ఓ లాండ్రీ షాప్ ఉండేది. ఉండేది అని ఎందుకంటున్నానంటే, నిన్నటిదాకా ఉన్నది కాస్తా రాత్రికి రాత్రి మండి బూడిదయ్యింది! అదేదో short circuit ధర్మమా అని, అంతా కాలిపోయింది. ఫర్నిచరూ, బట్టలూ అన్నీ. ఇలాటి చిన్న కొట్లకి ఏమీ fire insurance వగైరాలేవీ ఉండవు. పోనీ మనం ఇచ్చిన బట్టలకైనా రసీదిస్తాడా అంటే అదీ లేదు. ఏదొ నమ్మకం మీద, ఓ క్యారీబాగ్గులో బట్టలు కుక్కి, వాటిని ఇస్త్రీ చేసేయమంటాము. ఏదో ఫలానా రోజుకి ఇస్తానంటాడు, ఏదో వెళ్ళిపోతోంది కదా అని, మనమూ అక్కడే ఇస్తూంటాము. ఇదిగో ఇలాటి సంఘటనలు జరిగినప్పుడే, మనందరికీ తెలుస్తూంటాయి. ఏం చేస్తాం? తూర్పుకి తిరిగి దండం పెట్టడం తప్ప? For a change ఈసారి మా బట్టలేవీ ఇవ్వలేదు. మేముండే చోట ఇచ్చిన బట్టలు మాత్రం తెచ్చేసికున్నాను. ఎవరైనా అనొచ్చు, “మన చేతిలో ఏముందండీ? ” అని. కానీ ఇలాటి situations ఎదుర్కోడం ఎలా?

   ఇలాటి నా అనుభవాలు వ్రాయడం లో ఉద్దేశ్యమేమిటంటే, ఏదో ఇంకొకరితో పంచుకుంటే, వాళ్ళైనా జాగ్రత్తలు తీసికుంటారేమోనని!

   ఏమిటో వెళ్ళిపోతున్నాయి రోజులు….